Gezondheidskompas

Gezondheidskompas wijst de weg naar gezonde levensstijl

Het gezondheidskompas is een nieuwe online webapplicatie waarmee Vlamingen kunnen testen wat hun risico is op diabetes en hart- en vaatziektes en waarop ze kunnen letten voor een gezondere levensstijl. Het kompas peilt met een wetenschappelijk onderbouwde vragenlijst naar levensstijl, erfelijke factoren en eerdere gezondheidsproblemen. Op basis van de resultaten geeft het kompas een persoonlijk leefstijladvies en verwijst het door naar de huisarts voor die risicofactoren die verdere opvolging verdienen. Personen ouder dan 45 krijgen een gedetailleerde score voor hun risico op diabetes. Het kompas is op vraag van Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin ontwikkeld door Zorg en Gezondheid, in samenwerking met de Diabetes Liga en Domus Medica.

Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin prijst de online tool aan: “We hebben de afgelopen jaren al heel wat gezondheidswebsites en onlinemodules gelanceerd. Het gezondheidskompas legt na het invullen van een vragenlijst de link met deze onlinehulptools. Zo stimuleren we alle Vlamingen naar de Vlaamse gezondheidsdoelstelling ‘De Vlaming leeft gezonder in 2025’.”

Advies levensstijl, risicofactoren

Op www.gezondheidskompas.be kan iedereen een vragenlijst invullen over zijn levensstijl en risicofactoren. Er zijn vragen over persoonskenmerken zoals leeftijd en gewicht, over gewoontes zoals roken, drinken, bewegen en eten en over risicofactoren zoals kanker, erfelijkheid en eerdere diagnoses. Het gezondheidskompas wordt verspreid en gepromoot via verschillende kanalen waaronder hulpverleners in huisartspraktijken, preventiewerkers, welzijnswerkers en apothekers. Zij kunnen waar nodig de mensen ook helpen bij het invullen er van.

Op basis van de antwoorden kan het gezondheidskompas algemene adviezen geven en gidsen naar het bestaande aanbod van on- en offline hulpverlening. Er kan bijvoorbeeld een advies uitkomen om te eten volgens de principes van de voedingsdriehoek, om meer te bewegen volgens het 10.000-stappen principe, om deel te nemen aan een bevolkingsonderzoek naar kanker, of een verwijzing naar het ondersteuningsaanbod om te stoppen met roken.

Het gezondheidskompas helpt dus om mensen de weg te wijzen naar wat ze preventief kunnen doen voor hun gezondheid. Ook de huisarts en andere zorgverleners spelen daarin een voorname rol.

Doorverwijzing naar de huisarts

Mensen met bepaalde verhoogde risico’s zullen voor die thema’s het advies krijgen om de resultaten te bespreken met hun huisarts. De applicatie slaat de ingevulde gegevens op in een databank en genereert een unieke code per sessie. Wanneer een burger die code aan zijn huisarts geeft, kan die de antwoorden van de burger overlopen en aanvullen. Vervolgens geeft de applicatie een advies voor de huisarts voor verdere opvolging. Het gebruik van het gezondheidskompas is volledig anoniem; er worden nergens persoonsgegevens opgeslagen. Daarenboven is het volledig afgestemd op de Gezondheidsgids die nu al door Domus Medica wordt gepromoot.

De huisarts kan verdere onderzoeken uitvoeren zoals een bloedafname, meer advies geven en met voorschrift doorverwijzen naar een diëtist, een tabakoloog, een bewegingscoach  ...

Diabetesrisico en Halt2Diabetes

Specifiek voor diabetes zijn in het gezondheidskompas de vragen opgenomen uit de zogeheten “Findrisc”-vragenlijst van het Halt2Diabetes-project van de Diabetes Liga. Voor mensen ouder dan 45 kan er zo een duidelijke score voor het risico op diabetes berekend worden. Huisartsen in 2 pilootregio’s hebben de optie mensen met een hoger risico door te verwijzen naar ‘groepssessies gezonde voeding op verwijzing’.

Dr. Luk Buyse, voorzitter van de Vlaamse Diabetes Liga: “De Findrisc die in het gezondheidskompas zit, berekent met behulp van 8 parameters jouw totale risico om binnen de 10 jaar diabetes type 2 te krijgen. Bij een score van 12 of hoger is die kans duidelijk verhoogd. Via een gezonde leefstijl kan je dit risico echter aanpakken. Je wordt verwezen naar de huisarts voor een uitgebreider consult met bloedafname  voor bepaling van je bloedsuiker en -vetten. De huisarts brengt het risico op diabetes en hart- en vaatlijden in kaart en je krijgt aangepast leefstijladvies.”

Bij een hoger risico is het voor personen die (nog) geen diabetes hebben belangrijk om een preventief traject van opvolging in te stellen. De huisarts kan in dat geval verwijzen naar lokale laagdrempelige initiatieven zoals lokale sport- of wandelclub, het 10.000 stappen-initiatief van Vlaams Instituut Gezond Leven, het Bewegen op Verwijzing-programma,…

In het kader van het diabetespreventieproject Halt2Diabetes kunnen huisartsen in 2 startregio's (regio Mechelen - Heist-op-den-Berg en regio Menen-Wervik-Wevelgem) deelname voorschrijven aan “Groepssessies Gezonde Voeding op verwijzing”. Dit aanbod wordt de komende tijd progressief uitgebreid over gans Vlaanderen. Het bestaat uit verschillende groepsessies, onder begeleiding van een diëtist(e), om praktijkgericht aan de slag te gaan met eetgewoonten en hoe gezonder te eten. Voor die groepsessies is een subsidie voorzien van 220.000 euro. Met dit budget kunnen er 175 trajecten van 6 sessies voor 1.750 deelnemers georganiseerd worden.

Download hier de VAN-visietekst voor apothekers ‘Uitrol HALT2Diabetes in Vlaanderen: rol van de apotheker in de screening en begeleiding van patiënten met (pre)diabetes.’